ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΔΕΙΕΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟΥΣ ΜΙΣΘΩΤΟΥΣ

Με το παρόν άρθρο γίνεται μια ανακεφαλαίωση όλων των αδειών των μισθωτών.

α) Άδεια γάμου, η οποία χορηγείται στο μισθωτό, ανεξαρτήτως φύλου, σε περίπτωση γάμου του και άδεια γεννήσεως τέκνου.
β) Άδεια χωρίς αποδοχές, που μπορεί να συμφωνηθεί μεταξύ εργοδότη και μισθωτού.
γ) Αναρρωτική άδεια
δ) Άδεια μητρότητας (πριν και μετά τον τοκετό), την οποία δικαιούται η εργαζόμενη γυναίκα στο τελευταίο στάδιο της κυοφορίας και μετά τον τοκετό.
ε) Άδεια λουτροθεραπείας, την οποία δικαιούνται οι ανάπηροι εργαζόμενοι, πέραν της ετήσιας κανονικής αδείας του ΑΝ. 539/45.
στ) Γονική άδεια, άνευ αποδοχών, που δικαιούται να ζητήσει κάθε εργαζόμενος για την ανατροφή παιδιού του ηλικίας μέχρι δύο και μισού ετών.
ζ) Άδεια απουσίας για επίσκεψη παιδιών στο σχολείο.
η) Άδεια απουσίας για ασθένεια εξαρτωμένων προσώπων.
θ) Άδεια μαθητών και φοιτητών για συμμετοχή στις εξετάσεις.
Ι) Άδεια απουσίας συνδικαλιστών για την άσκηση των καθηκόντων τους.
κ) Άδεια για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος.
λ) Άδεια επικίνδυνης εργασίας, η οποία χορηγείται επιπροσθέτως στους χειριστές ακτινολογικών μηχανημάτων και στους γιατρούς πυρηνικής φυσικής.
Να σημειωθεί εδώ, ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 5 του ΑΝ. 539/45, απαγορεύεται η απόλυση μισθωτού κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας, που του χορηγήθηκε βάσει του νόμου αυτού. Επίσης, απαγορεύεται η απόλυση της εγκυμονούσες εργαζόμενης όχι μόνο κατά τη διάρκεια της προ και μετά τον τοκετό άδειας, αλλά από την αρχή της εγκυμοσύνης και επί ένα έτος μετά τον τοκετό.
Σε κάθε άλλη περίπτωση άδειας εργαζομένων, από αυτές που αναφέρονται παραπάνω, επιτρέπεται η καταγγελία της συμβάσεως εργασίας.

Άδεια γάμου και άδεια γεννήσεως τέκνου
Α) Άδεια γάμου.
Μέχρι και το 1992 δεν υπήρχε γενική διάταξη που να αναφερόταν στην άδεια γάμου των μισθωτών. Από διάφορες συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή διαιτητικές αποφάσεις, όμως, προβλεπόταν η χορήγηση ολιγοήμερης άδειας με πλήρεις αποδοχές σε περίπτωση γάμου του μισθωτού – πέραν της κανονικής ετήσιας άδειας του ΑΝ. 539/45.
Από 1ης lανουαρίου 1993 και με το άρθρο 6 της από 9.6.1993 εθνικής γενικής συλλογικής συμβάσεως εργασίας, καθιερώθηκε η χορήγηση άδειας γάμου πέντε εργασίμων ημερών για όλους τους μισθωτούς αμφοτέρων των φύλων.
Η άδεια γάμου του άρθρου 6 της εθνικής γενικής συλλογικής συμβάσεως εργασίας του 1993 αυξήθηκε σε έξι (6) εργάσιμες ημέρες για όσους εργάζονται εξαήμερο και παραμένει σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες για όσους εργάζονται πενθήμερο(2).
Από το 2000, λοιπόν, όλοι οι μισθωτοί (υπάλληλοι, εργατοτεχνίτες κ.λ.π.) δικαιούνται άδεια γάμου έξι εργασίμων ημερών, κατά τα άνω, ανεξάρτητα, εάν η υπάρχουσα ειδικότερα σ.σ.ε. ή διαιτητική απόφαση στην οποία υπάγονται προβλέπει μικρότερη ή δεν προβλέπει καθόλου άδεια γάμου. Τούτο, γιατί η σημειούμενη ανωτέρω διάταξη του άρθρου 6 της από 9.6.93 ε.γ.σ.σ.ε. κατισχύει κάθε άλλης διατάξεως ομοιοεπαγγελματικής, κλαδικής κ.λ.π. συλλογικής συμβάσεως εργασίας .(άρθρο 8 § Ι Ν. 1876/90: «Οι εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους όρους εργασίας που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας»)

Η εθνική γενική σ.σ.ε. καλύπτει, βέβαια, και τους μισθωτούς που δεν υπάγονται σε κάποια άλλη ειδικότερη ρύθμιση.
Μετά το 1993, οι επιμέρους σ.σ.ε. και διαιτητικές αποφάσεις (ομοιοεπαγγελματικές, κλαδικές, επιχειρησιακές) άρχισαν να περιλαμβάνουν στο κείμενό τους και διάταξη περί χορηγήσεως άδειας γάμου 5 ημερών. Για τους μισθωτούς εκείνους, που οι σ.σ.ε. στις οποίες υπάγονται δεν περιλαμβάνουν καθόλου τον όρο της χορηγήσεως άδειας γάμου ή προβλέπουν μικρότερη άδεια γάμου, από1.1.1993 αυτομάτως ισχύει η άδεια γάμου των πέντε εργασίμων ημερών.
Την άδεια γάμου δικαιούνται όλοι οι μισθωτοί, αμφοτέρων των φύλων, ανεξαρτήτως του χρόνου υπηρεσίας αυτών και χωρίς καμία άλλη προϋπόθεση – εκτός από το γεγονός της συνάψεως γάμου.
Η άδεια γάμου χορηγείται για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες που δημιουργούνται από την τέλεση αυτού. Έτσι, πρέπει να δεχθούμε ότι ο εργοδότης οφείλει να τη χορηγήσει την ημέρα του γάμου, κατόπιν σχετικής αιτήσεως (έστω προφορικής) του μισθωτού. Αν ο μισθωτός αμελήσει να γνωστοποιήσει το γάμο του στον εργοδότη του και δεν ζητήσει την άδεια γάμου κατά το χρόνο συνάψεως αυτού, δεν μπορεί να αξιώσει τη χορήγησή της σε άλλο χρόνο ή αποζημίωση σε χρήμα. Με άλλα λόγια, δεν μπορεί να γίνει ανάλογη εφαρμογή των ισχυόντων για την περίπτωση μη χορηγήσεως της κανονικής ετήσιας άδειας του ΑΝ. 539/45.
Την άδεια γάμου δικαιούται ο μισθωτός κάθε φορά που συνάπτει νόμιμο γάμο (θρησκευτικό ή πολιτικό).
Τις ημέρες που θα απουσιάσει ο μισθωτός με άδεια γάμου δικαιούται να λάβει τις συνήθεις αποδοχές του. Εδώ εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 5 του Α.Ν. 539/45.